Star Trek: The Motion Picture

 

Το 'τρίο' των βασικών πρωταγωνιστών της σειράς Star Trek (TOS) Copyright: Paramount Pictures.

Το Star Trek: The Motion Picture είναι η πρώτη μεγάλου μήκους κινηματογραφική ταινία βασισμένη στην εβδομαδιαία τηλεοπτική σειρά επιστημονικής φαντασίας με τίτλο Star Trek: The Original Series που προβλήθηκε από το 1966 έως το 1969 σε συνολικά 80 επεισόδια. Η σειρά, η οποία δημιουργήθηκε από τον Gene Roddenberry (ο οποίος ήταν και ο παραγωγός της) παρά την πρωτοτυπία και τις καινοτόμες εμπνεύσεις που την χαρακτήριζαν, είχε τερματιστεί μάλλον άδοξα με τη συμπλήρωση των τριών πρώτων της σεζόν, ενώ ο αρχικός προγραμματισμός προέβλεπε μία τουλάχιστον 5ετή παραγωγή (εξ’ ου και η σχετική αναφορά στο ηχητικό, εισαγωγικό της σήμα).


Το «ζέσταμα» των νοσταλγών.
Καθώς όμως ο καιρός κυλούσε, μία όλο και αυξανόμενη ευαισθητοποίηση των παλαιών φίλων της σειράς οδήγησε τους παραγωγούς σε σκέψεις για την επάνοδό της. Και ενώ στα μέσα της επόμενης δεκαετίας σχεδιάζονταν ήδη τα πλάνα για έναν δεύτερο (τηλεοπτικό) κύκλο, όλα άλλαξαν ύστερα από την εμφάνιση της περίφημης κινηματογραφικής τετραλογίας του George Lucas. Θορυβημένοι αλλά και «θαμπωμένοι» από την τεράστια εκείνη παραγωγή, ο Gene Roddenberry και το επιτελείο του «πάγωσαν» τα σχέδια του νέου σίριαλ που οραματίζονταν και στράφηκαν στην ιδέα μίας ταινίας. Σκοπός της θα ήταν να λειτουργήσει ως έναυσμα για την επανεκκίνηση των ταξιδιών του διαστημόπλοιου Enterprise αλλά και την επανένωση του -νέου ακόμη σε ηλικία- πληρώματός του. Έτσι, όλες οι γνώριμες πρωταγωνιστικές φυσιογνωμίες που είχε λατρέψει το κοινό προσεγγίστηκαν και εύκολα ή δύσκολα πείστηκαν (με το Νίμοϊ απαιτήθηκε οικονομικός συμβιβασμός, αφού ο ηθοποιός ένοιωθε -και δικαίως- ότι είχε αδικηθεί) να συμμετάσχουν σε αυτή τη φιλόδοξη, νέα προσπάθεια. Επιπλέον η σκηνοθετική προσέγγιση λειτούργησε και ως «καταλύτης» για τη συνέχεια, με μία ολόκληρη σειρά ταινιών να ακολουθούν. Ένα ακόμη αξιοσημείωτο στοιχείο αποτελεί το εξαίρετο μουσικό θέμα της ταινίας, που αργότερα χρησιμοποιήθηκε στον δεύτερο (τηλεοπτικό) κύκλο της σειράς (Star Trek: The Next Generation).


Περίληψη της πλοκής και καστ.
Τη δεκαετία του αστρικού έτους 2270 ένα τεράστιο, μυστηριώδες και τοξικό νέφος (γνωστό ως V'Ger) κατευθύνεται προς τη Γη, καταστρέφοντας τα πάντα στο πέρασμά του. Ο ναύαρχος (πλέον) του Αστροστόλου της Ενωμένης Ομοσπονδίας Πλανητών James T. Kirk (William Shatner) αναλαμβάνει τη διοίκηση ενός ανακατασκευασμένου και υπερσύγχρονου USS Enterprise, προκειμένου να αναχαιτίσει την εισβολή. Στην ηγετική ομάδα του πληρώματος επανεμφανίζονται οι Mr. Spock (Leonard Nimoy), Dr. Leonard ‘Bones’ McCoy (DeForest Kelley), Montgomery ‘Scotty’ Scott (James Doohan), Nyota Uhura (Nichelle Nichols), Hikaru Sulu (George Takei), Pavel Chekov (Walter Koenig), ενώ σημαντικούς επίσης ρόλους ερμηνεύουν η Persis Khambatta (Ilia), οι Stephen Collins (ως πλοίαρχος Decker) και Mark Lenard (Klingon διοικητής), η Majel Barrett (Dr. Chapel) και βεβαίως η πολύ σέξι Grace L. Whitney (ως η δίοπος Janice Rand). Στην πορεία αποκαλύπτεται πως ο V'Ger είναι στην πραγματικότητα ο διαστημικός ανιχνευτής Voyager 6 (ένας παλαιό, εξερευνητικό σκάφος της NASA) που απέκτησε αυτόνομη βιολογική βούληση -μετά από την επέμβαση μίας εξωγήινης φυλής- και αναζητούσε τους δημιουργούς του, δηλαδή τους ανθρώπους.


Πως έγινε η τριπλή μεταστροφή!
Όταν το Star Trek τερματίστηκε στα 1969, ο Roddenberry άσκησε πιέσεις στην παραγωγό εταιρεία Paramount Pictures για να συνεχίσει το franchise μέσω μιας ταινίας μεγάλου μήκους. Το 1975 το στούντιο ξεκίνησε να εργάζεται για μία ταινία και ένας σημαντικός αριθμός σεναρίων που υποβλήθηκαν εξετάστηκαν ενδελεχώς. Κανένα δεν ικανοποίησε την κριτική επιτροπή και έτσι η Paramount εγκατέλειψε την ιδέα της κινηματογραφικής συνέχειας. Αντ' αυτής, άρχισε ο σχεδιασμός για μια νέα τηλεοπτική σειρά με τίτλο Star Trek: Phase II. Ωστόσο η μεγάλη επιτυχία των Star Wars (1977) και άλλες παρόμοιες δημιουργίες που μεσολάβησαν, έπεισαν τους αρμόδιους να αλλάξουν ξανά τα πλάνα τους, επιστρέφοντας στην αρχική σύλληψη.


Οριστικοποίηση – συντελεστές.
Τον Μάρτιο του 1978 η Paramount ανακοίνωσε ότι ο έμπειρος Robert Wise (Η μέρα που η Γη έμεινε ακίνητη, West Side Story) θα σκηνοθετούσε μια κινηματογραφική μεταφορά της αρχικής τηλεοπτικής σειράς, εκτιμώμενης αξίας 15 εκατομμυρίων δολαρίων. Τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Αύγουστο του ίδιου έτους και ολοκληρώθηκαν τον επόμενο Ιανουάριο. Με την ακύρωση της Phase II, οι σεναριογράφοι έσπευσαν τώρα να προσαρμόσουν το προγραμματισμένο πιλοτικό επεισόδιο (In Thy Image) σε σενάριο ταινίας. Αναθεωρήσεις τόσο στην ιστορία όσο και στο σενάριο κρίθηκαν αναγκαίες και έτσι το Enterprise τροποποιήθηκε εσωτερικά και εξωτερικά, ο σχεδιαστής κοστουμιών Robert Fletcher παρείχε νέες στολές για το πλήρωμα και ο σχεδιαστής παραγωγής Harold Michelson κατασκεύασε καινούρια σκηνικά. Ο Jerry Goldsmith ήταν ο καλλιτέχνης που συνέθεσε τη μουσική επένδυση της ταινίας, ξεκινώντας μια πολυετή συνεργασία του με το franchise Star Trek που θα συνεχιζόταν μέχρι το 2002.


Υποδοχή – κριτικές – συνέπειες.
Όταν τελικά η ταινία βγήκε στις αίθουσες των Η.Π.Α. στις 7 Δεκεμβρίου του 1979, έλαβε διάφορες (αντικρουόμενες) κριτικές πολλές από τις οποίες εστίαζαν στην έλλειψη σκηνών δράσης και στην υπερβολική εξάρτηση του έργου από τα ειδικά εφέ. Το τελικό κόστος παραγωγής είχε φτάσει σε περίπου 44 εκατομμύρια δολάρια (αποφέροντας 139 εκατομμύρια παγκοσμίως, λιγότερα μεν από τις προσδοκίες αλλά αρκετά για να προτείνει η Paramount μια -όχι τόσο πολυέξοδη- συνέχεια). Ο Roddenberry όμως υποχρεώθηκε να απωλέσει τον έλεγχο της παραγωγής για την επόμενη κινηματογραφική ταινία του 1982 (Star Trek II: Η Οργή του Καν). Το 2001 ο Wise επέβλεψε μια σκηνοθετική επεξεργασία για μια ειδική κυκλοφορία DVD της ταινίας με ανανεωμένο ήχο, βελτιωμένες και προστιθέμενες σκηνές καθώς και νέα εφέ, που δημιουργήθηκαν από υπολογιστή.