Οι γυναίκες στο Star Trek (TOS)

Ο William Shatner (σαν πλοίαρχος James T. Kirk) και η Grace Lee Whitney (ως δίοπος Janice Rand)-Copyright: STARTREK.COM/Paramount Pictures.

Το εβδομαδιαίο τηλεοπτικό σίριαλ επιστημονικής φαντασίας Star Trek μπορεί να ήταν πολύ προοδευτικό για την εποχή του, αλλά δεν παύει να αποτελεί μία παραγωγή της δεκαετίας του 1960. Αυτό κυρίως αποδεικνύεται από τον τρόπο που οι γυναικείοι χαρακτήρες της σειράς συμπεριφέρονταν, ντύνονταν ή αντιδρούσαν στα διάφορα επεισόδια που λάμβαναν ενεργό μέρος (και δεν ήταν πολλά). Οι ενδυματολογικές επιλογές που πιστώθηκαν στο σχεδιαστή William Ware Theiss, όπως και η κόμμωση της πλειονότητας των γυναικών του καστ παραπέμπουν στην μόδα της εποχής, ωστόσο χρήσιμα συμπεράσματα θα μπορούσαν να αντληθούν για τα κίνητρα των συντελεστών, που στη συντριπτική τους πλειονότητα, ήταν άνδρες. Ο ρόλος της γυναίκας στα ‘60ς είναι ξεκάθαρος: Παραμένει πάντα στη σκιά του συντρόφου της (συζύγου/εραστή/φίλου), είναι ευάλωτη συναισθηματικά, φέρεται με λεπτότητα και χάρη και (οφείλει να) είναι σέξι και επιθυμητή. Όσο για την καριέρα, εδώ τα πράγματα είναι ακόμη πιο σαφή: δευτερεύοντα καθήκοντα, περιορισμένος ρόλος, μη βαρύνουσα άποψη και πάνω απ’ όλα, υπακοή στο αρσενικό. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά της τότε (ίσως ακόμη και σήμερα) πουριτανικής Αμερικής κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, οι δημιουργοί της σειράς αποπειράθηκαν να τα αμφισβητήσουν ή και να τα ξεπεράσουν, όμως η προσπάθεια έμεινε ημιτελής. Ναι, τα κορίτσια στη «γέφυρα» του Enterprise είναι σχεδόν όλα πανέμορφα και ελκυστικά, θαυμάζουν τον κυβερνήτη Kirk και τον ύπαρχο Spock, αλλά τα καθήκοντά τους συνήθως περιορίζονται στο σερβίρισμα ενός ποτού ή στη λήψη μίας υπογραφής από τον ανώτερο (πάντα) αξιωματικό. Εξαίρεση έως ένα σημείο βέβαια, αποτελούν η υποπλοίαρχος – αξιωματική επικοινωνιών Uhura και σε μικρότερο βαθμό η δίοπος Rand με τη νοσοκόμα Chapel. Η τελευταία, πάντως, (μελλοντική σύζυγος του παραγωγού Gene Roddenberry) εμφανίστηκε ως ύπαρχος στο αρχικό πιλοτικό επεισόδιο του 1965 (The Cage) όμως οι υπεύθυνοι του NBC το απέρριψαν και εν συνεχεία η Chapel υποβιβάστηκε σε βοηθό του Dr. McCoy.


Nyotta Uhura: Μία γυναίκα σύμβολο!

Όπως πολύ σωστά επισημαίνει ο έμπειρος αρθρογράφος Nick Ottens (Forgotten Trek: Sexism in Star Trek) που δημοσιεύθηκε στις 26 Οκτωβρίου του 2019: «Το να βάλεις μια έγχρωμη γυναίκα στη γέφυρα διοίκησης του Enterprise ήταν μεγάλη υπόθεση για τις ΗΠΑ της δεκαετίας του 1960, αλλά η Uhura συχνά δεν είχε να κάνει κάτι περισσότερο από τη μετάδοση μηνυμάτων. Στο επεισόδιο με τίτλο The Man Trap της πρώτης σεζόν, παραπονιέται ακόμη και στον Spock ότι έχει βαρεθεί τη δουλειά της και τον ρωτάει: "Γιατί δεν μου λες ότι είμαι μια ελκυστική νεαρή κοπέλα ή δεν με ρωτάς αν έχω ερωτευτεί ποτέ;" Επίσης η Ουχούρα σπάνια συμμετείχε στη λήψη αποφάσεων. Έμενε πίσω στη θέση της, όταν σχεδόν όλοι οι άλλοι (άνδρες) αξιωματικοί μετέβαιναν στην αίθουσα συσκέψεων για να συζητήσουν σχετικά με κρίσιμα ζητήματα, αλλά και να λάβουν κατευθύνσεις από τον πλοίαρχο». Η μαύρη ηθοποιός Nichelle Nichols (που ερμήνευε το χαρακτήρα της Uhura) αρχικά ένοιωθε ότι ο ρόλος της υποβαθμιζόταν, δηλώνοντας στο TV Guide το 1967: «Το πρόβλημά μου είναι να είμαι μαύρη γυναίκα, πέρα ​​από γυναίκα». Ακόμη και όταν η Uhura κέρδισε –σταδιακά- μεγαλύτερη χρονική συμμετοχή στην πλοκή της σειράς, όφειλε (πάντα βάσει του σεναρίου) να φέρεται διαφορετικά από τους άνδρες συμπρωταγωνιστές της. Στο δραματικό επεισόδιο The City on the Edge of Forever, η Uhura εκμυστηρεύεται στον Kirk ότι είναι «φοβισμένη». Μπορείτε να φανταστείτε το Scotty ή το Sulu να κάνουν μια παρόμοια εξομολόγηση; Αλλά, κοιτάζοντας πίσω, η Nichols επέμεινε επίσης ότι η συμμετοχή της ήταν σημαντική. Ενδεικτικά, όπως είπε στο Starlog το 1992: «Μάλλον αγανακτώ όταν οι άνθρωποι λένε ότι η Uhura δεν έκανε τίποτε άλλο από το να αναγγέλλει πως ‘οι συχνότητες είναι ανοιχτές’. Αυτό δεν είναι αλήθεια και μειώνει τη συνεισφορά μου. Ο ρόλος της Uhura αντιπροσώπευε τη γυναικεία ιδιότητα και την ανάδειξη της διαφυλετικής εκπροσώπησης. Αντικατόπτριζε την αξιοπρέπεια και την ευφυΐα και αυτό κανείς δεν μπορεί να το αφαιρέσει ούτε από εκείνην, ούτε από εμένα». Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η παρουσία της και μόνο στη σειρά ενέπνευσε την Αφροαμερικανή ιατρό Mae Jemison να γίνει αστροναύτης και την εμβληματική καλλιτέχνιδα Whoopi Goldberg να σπουδάσει ηθοποιία.


Ευσυγκίνητα πλάσματα!

Άλλες δεν ήταν τόσο… τυχερές. Η Grace Lee Whitney, η οποία υποδύθηκε τη δίοπο Janice Rand, ήταν υποχρεωμένη να… καταφεύγει στην (πάντα ανοικτή) αγκαλιά του γοητευτικού William Shatner όποτε υπήρχε κίνδυνος (π.χ. Balance of Terror). Η Emily Banks, που υποδύεται τη δίοπο Barrows, φορά ένα μεσαιωνικό φόρεμα στο Shore Leave σε μια προσπάθεια να προσελκύσει ερωτικά τον Dr. McCoy και κλαίει απαρηγόρητη όταν εκείνος πεθαίνει, μέχρι που ο καπετάνιος την ανακαλεί στην τάξη! Η Madlyn Rhue (ως αξιωματικός Marla McGivers), δεν έχει παρά να… κοιτάξει τον υπεράνθρωπο Khan (Roberto Moldaban) στο Space Seed για να προδώσει τους συναδέλφους της για χάρη του! Το μόνο πράγμα που «σώζει» τις γυναίκες του Enterprise από συναισθηματική κατάρρευση είναι οι… άνδρες, συνήθως ο ίδιος ο Kirk.


Η επιβεβαίωση ενός κανόνα…

Στον αντίποδα όσων διατυπώθηκαν παραπάνω, καταγράφονται ενδιαφέρουσες περιπτώσεις με αποφασιστικές στάσεις γυναικών που καθυποτάσσουν το συναίσθημα υπέρ του καθήκοντος. Η πιο χαρακτηριστική εκπρόσωπος αυτής της συμπεριφοράς είναι η κατήγορος Areel Shaw (Joan Marshall) που πρωταγωνιστεί στο επεισόδιο Court Martial. Ερωτευμένη και σε σχέση με τον κυβερνήτη Kirk στο παρελθόν, δε διστάζει να τον κατακεραυνώσει από τη θέση της κατηγόρου του ναυτοδικείου στο οποίο εκείνος παραπέμπεται!


Μία πιθανή εξήγηση.

Ένας λόγος για αυτό το μάλλον σεξιστικά επαναλαμβανόμενο μοτίβο θα μπορούσε να είναι το γεγονός πως τη σειρά την έγραφαν και τη σκηνοθετούσαν εκπρόσωποι του λεγόμενου «ισχυρού φύλου». Η Dorothy C. Fontana ήταν η μόνη γυναίκα σεναριογράφος (δηλωνόταν όμως ως «D.C. Fontana», ίσως για να αποκρυφτεί το φύλο της). Όλοι οι υπόλοιποι συντελεστές (κινηματογραφιστές, σκηνοθέτες και παραγωγοί) ήταν άνδρες. Ένας άλλος λόγος, σύμφωνα με τον παραγωγό Herb Solow, ήταν ο ίδιος ο (αποδεδειγμένα γυναικάς) Roddenberry. Για τον εμπνευστή του Star Trek, ο Solow γράφει στο Inside Star Trek: The Real Story πως «Οι γυναίκες ήταν, ουσιαστικά, σεξουαλικά αντικείμενα πάντα έτοιμα για δράση». Ο ίδιος ο Roddenberry θα το μετάνιωνε αυτό, παραδεχόμενος σε μια συνέντευξη που παραχώρησε στο Cinefantastique λίγο πριν από τον θάνατό του ότι, κατά τη διάρκεια της αρχικής σειράς The Original Series, «δεν έδωσα καμία σημασία στις γυναίκες».


Κάποιοι ακόμη συμβολισμοί.

Οι μίνι φούστες μπορεί να μην ήταν σκόπιμα σεξιστικές. Ο Nichols γράφει στο βιβλίο της (Beyond Uhura) ότι κανείς δεν τις θεωρούσε ως υποτιμητικές εκείνη την εποχή. «Στην πραγματικότητα, η μίνι φούστα ήταν σύμβολο της σεξουαλικής απελευθέρωσης», λέει.
Αλλά ήταν επίσης, σύμφωνα με τη διακεκριμένη αρθρογράφο Hannah Givens, ένας τρόπος για να καθησυχάσει ένα ανήσυχο κοινό «ότι η θηλυκότητα δεν θα εξαφανιστεί στη Διαστημική Εποχή».

Η πρώτη γυναίκα που είχε ήδη πετάξει στο διάστημα το 1963 ήταν η Σοβιετική κοσμοναύτης Βαλεντίνα Τερέσκοβα. Η «ανδρική» (και στρατιωτικοποιημένη) εμφάνισή της φαινόταν να εκφράζει τον κίνδυνο κλονισμού για τα παραδοσιακά πρότυπα των δύο φύλων. Ενώ το Star Trek αμφισβήτησε (εν μέρει) αυτά τα πρότυπα με τα σενάρια του, οι μίνι φούστες βοήθησαν να καμουφλάρουν αυτή τη στόχευση και να «καθησυχάσουν» ένα (ακόμη συντηρητικό) κοινό. 

Star Trek: Balance of Terror.

Ο 'Mark Lenard' ως Sarek (Copyright: STARTREK.COM - Paramount Pictures)

Στις 15 Δεκεμβρίου του 1966 «βγήκε στον αέρα» το #14 επεισόδιο (#15 συμπεριλαμβανομένου του –αρχικά- ακυρωθέντος πιλοτικού) της 1^ης σεζόν της εβδομαδιαίας τηλεοπτικής σειράς Star Trek (επιστημονικής φαντασίας) που εμπνεύσθηκε ο ευφάνταστος Αμερικανός παραγωγός Gene Roddenberry (1921-1991). Το συγκεκριμένο επεισόδιο που είχε τίτλο Balance of Terror (Η Ισορροπία του Τρόμου) συνέγραψε ο σεναριογράφος Paul Schneider (1923-2008) ενώ η σκηνοθεσία ήταν του Vincent McEveety (1929-2018). Ήταν η πρώτη φορά που οι τηλεθεατές θα γνώριζαν εκπροσώπους του εχθρικού εξωγήινου είδους των Ρωμύλιων (Romulans) που αντιπροσώπευε μία χρόνια δυνητική απειλή για την ανθρωπότητα και είχαν γενετική συγγένεια με τους συμμάχους της Γης, Βουλκάνιους (Vulcans).


Το υπόβαθρο.

Σύμφωνα με την πλοκή του έργου, τον 22^ο αιώνα είχε ξεσπάσει ένας ανελέητος πόλεμος μεταξύ της Γης και του Ρωμύλου, στον οποίο χρησιμοποιήθηκαν εξ’ αποστάσεως όπλα μαζικής καταστροφής και με τις δύο πλευρές να μη διαθέτουν οπτική επαφή. Η σύγκρουση, που άφησε πίσω της εκατόμβες θυμάτων, έληξε με μία συνθήκη ειρήνης που θεσπίστηκε περί το έτος 2160-61 μ.Χ. Έκτοτε, τις επικράτειες των αντιπάλων χώρισε μία περιοχή που ονομάστηκε «ουδέτερη ζώνη» και που η παραβίαση της οποίας από οποιοδήποτε μέρος θα ήταν αφορμή για νέο πόλεμο. Η Γη, μέλος αργότερα της Ηνωμένης Ομοσπονδίας Πλανητών (UFP) εγκατέστησε μία σειρά από φυλάκια σε μικρούς αστεροειδείς πλησίον των ορίων της ζώνης, προκειμένου να εποπτεύσει την τήρηση της ανακωχής.


Η εμπλοκή του Enterprise.

Τον 23^ο αιώνα το διαστημόπλοιο Enterprise αποτελεί το καύχημα του στόλου της UFP και ο κυβερνήτης του, Cpt. James T. Kirk (τον οποίο υποδύεται ο Καναδός καλλιτέχνης William Shatner) ηγείται μίας 5ετούς ειρηνικής – ερευνητικής αποστολής έως και τις εσχατιές του γαλαξία, με στόχο την ανεύρεση νέων πολιτισμών και την επικοινωνία με άγνωστα είδη. Κατά τη διάρκεια μίας πορείας, το σκάφος λαμβάνει ειδοποιήσεις για καταστροφές δύο τουλάχιστον από τα γήινα φυλάκια που βρίσκονται στην προαναφερόμενη ζώνη. Καθώς το Enterprise πλησιάζει ένα τρίτο φυλάκιο, έρχεται σε οπτικό-ακουστική επαφή με το διοικητή Hansen (Garry Walberg, 1921-2012) που η βάση του –πριν καταστραφεί ολοσχερώς δίχως επιζώντες- έχει υποστεί τεράστια πλήγματα από έναν άγνωστο εχθρό. Ο Kirk αντιλαμβάνεται ότι το εχθρικό σκάφος διαθέτει μία συσκευή απόκρυψης που του επιτρέπει να μη γίνεται ορατό, ενώ η πυραυλική του τεχνολογία (πλάσματος) του επιτρέπει να επιφέρει συντριπτικά χτυπήματα, με ένα και μοναδικό μειονέκτημα: Την κατανάλωση τέτοιας έκτασης ενέργειας, που προς στιγμήν το κάνει ορατό στον εχθρό. Ο διοικητής του άγνωστου διαστημόπλοιου είναι ένας αποφασιστικός Ρωμύλιος αξιωματικός (στο ρόλο ο Mark Lenard – καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Leonard Rosenson, 1924-1996)[*] που στόχος του είναι ο εκμηδενισμός όλων των φυλακίων της Ομοσπονδίας. Δίπλα του ως σύμβουλος υπηρετεί ένας πιστός γηραιός εκατόνταρχος (John Warburton, 1903-1981) ενώ ο ύπαρχός του Decius (Lawrence Montaigne, 1931-2017), ένας αξιωματικός που διαθέτει πολιτική επιρροή, εποφθαλμιά τη θέση του. Ύστερα από διάφορους ελιγμούς και τεχνάσματα, τα δύο σκάφη εμπλέκονται σε ένα αγωνιώδες παιχνίδι που θυμίζει κυνηγητό μεταξύ γάτας και ποντικιού!


Ένας γάμος που δεν έγινε ποτέ…

Ο διοικητής Kirk πρόκειται να διεξάγει, σύμφωνα με την παράδοση, ένα γάμο μεταξύ δύο μελών του πληρώματος, του υποπλοίαρχου Robert Tomlinson (Stephen Mines, 1939-2019) και της υπαξιωματικού Angela Martine (Barbara Baldavin, 1938-2024), όταν ένας συναγερμός διακόπτει άδοξα την τελετή, πριν αυτή ολοκληρωθεί. Ακολουθεί η σύγκρουση με τους Ρωμύλιους, κατά τη διάρκεια της οποίας τα ηγετικά μέλη του Enterprise που βρίσκονται στη γέφυρα, βλέπουν για πρώτη φορά τη μορφή των αντιπάλων τους, η οποία φυσιογνωμικά παραπέμπει σε Βουλκάνιους, σαν τον ύπαρχο Spock (Leonard Nimoy, 1931-2015).


Υποψίες και προκαταλήψεις.

Ο πλοηγός Stiles (Paul Comi, 1932-2016) που οι πρόγονοί του είχαν θρηνήσει το θάνατο πολλών μελών της οικογένειάς τους στον πόλεμο του 22^ου αιώνα, έχει αναπτύξει μία εχθρότητα που φτάνει στα όρια του φυλετικού μίσους. Θύμα του, προσωρινά, γίνεται ακόμη και ο πρώτος αξιωματικός Spock, τον οποίο υποπτεύεται εμφανώς για κατασκοπεία. Ο κυβερνήτης τον επαναφέρει στην τάξη, ωστόσο ο Spock επιβεβαιώνει τις φοβίες του Stiles εγκρίνοντας μία πρόταση που εισηγείται ο πηδαλιούχος Sulu (George Takei) για επιθετική ενέργεια και –αν χρειαστεί- παραβίαση της ουδέτερης ζώνης. Ο Kirk αμφιταλαντεύεται μπροστά στην ιστορική ευθύνη που θα τον βάρυνε η έναρξη ενός νέου πολέμου, με το γιατρό του σκάφος Dr. McCoy (DeForest Kelley, 1920-1999) να του συμπαραστέκεται ψυχολογικά.


Κορύφωση του δράματος.

Αφού πρώτα το Enterprise βρέθηκε ένα βήμα πριν τον όλεθρο (όταν τα φέιζερ του σκάφους βραχυκυκλώνουν ύστερα από μία επικίνδυνη διαρροή), δεχόμενο αιφνιδιαστικά ένα πυρηνικό πλήγμα που περιλαμβανόταν μεταξύ του φορτίου («σαβούρας») που εκτόξευσε το αντίπαλο πλοίο, τελικά οι Ρωμύλιοι δέχονται φονικά πυρά και ο διοικητής τους, μετά από μία μικρή συνομιλία με τον Kirk, ανατινάζει το πλοίο του, λέγοντας ότι το είδος του δε συνηθίζει να παραδίδεται στη μάχη. Πριν από αυτό, έχει εκφράσει το θαυμασμό του για τον αντίπαλο πλοίαρχο, με τον οποίο θα μπορούσαν υπό άλλες συνθήκες να είναι φίλοι, ενώ αρνείται να δεχτεί την ανθρωπιστική βοήθεια που του προσφέρεται. Ο Kirk, παρά την ανακούφισή του για το αίσιο πέρας, έχει ένα θλιβερό καθήκον: Να παρηγορήσει την υπαξιωματικό του για την τραγική απώλεια του μέλλοντα σύζυγού της, που ήταν ο μοναδικός νεκρός της μάχης. Στον αντίποδα, ο Stiles ευχαριστεί το Spock για την ενέργειά του να του σώσει τη ζωή, τη στιγμή που ο τελευταίος, απαντά ανέκφραστα ότι το μόνο που έκανε ήταν να βοηθήσει έναν αξιωματικό να επιστρέψει στο πόστο του, δίχως άλλα πρόσθετα συναισθήματα.

[*]Ο Lenard ερμήνευσε ακόμη το ρόλο του Βουλκάνιου Sarek (πατέρα του Spock) ενός διαπρεπούς αστροφυσικού και πρέσβη στην Ομοσπονδία, με την πρώτη του εμφάνιση να καταγράφεται στις 17 Νοεμβρίου του 1967 (στο επεισόδιο της 2^ης σεζόν με τίτλο Journey to Babel) αλλά και έναν Klingon διοικητή στην κινηματογραφική ταινία Star Trek: The Motion Picture (1979). 

ΣΤΑΡ ΤΡΕΚ - "Το Θηριοτροφείο"

 

The Menagerie (Το Θηριοτροφείο) είναι ο χαρακτηριστικός τίτλος ενός διπλού επεισοδίου (#11-12) από την πρώτη σεζόν του αρχικού κύκλου της δημοφιλούς εβδομαδιαίας τηλεοπτικής σειράς επιστημονικής φαντασίας Star Trek (1966 – 1969), που δημιουργήθηκε από έμπνευση του ευφάνταστου Αμερικανού παραγωγού Gene Roddenberry (1921 – 1991). Ο ίδιος έγραψε το σενάριό τους, ενώ το πρώτο από αυτά σκηνοθέτησε ο ‘Marc Daniels’ (1912 - 1989) και το δεύτερο  ο Robert Buttler (1927 – 2023). Ήταν η πρώτη και μοναδική φορά της αρχικής περιόδου που ένα επεισόδιο της αγαπημένης μας σειράς προβλήθηκε σε δύο μέρη και πιο συγκεκριμένα στις 17 και 24 Νοεμβρίου 1966, από το δίκτυο NBC.

• Κεντρική πλοκή: Ο ύπαρχος του διαστημόπλοιου USS Enterprise Mr. Spock παραβαίνοντας κάθε πρωτόκολλο, απάγει τον πρώην πλοίαρχό του, Christopher Pike, ορίζει αυθαίρετα μία πορεία του σκάφους προς τον απαγορευμένο πλανήτη Talos IV και τελικά παραπέμπεται να δικαστεί από στρατοδικείο.
  

• Η σύνδεση: Στα γυρίσματα των δύο αυτών επεισοδίων έχουν ενσωματωθεί πολλαπλές σκηνές από το πρώτο (ακυρωθέν) «πιλοτικό» επεισόδιο του 1965 με τίτλο The Cage (Το Κλουβί) και του οποίου ουσιαστικά αποτελούν τη συνέχεια. Έγιναν αποδεκτά από το κοινό με πολύ θετικό πρόσημο, ενώ απέσπασαν το βραβείο [url= https://en.wikipedia.org/wiki/Hugo_Award]Hugo[/url] για την καλύτερη δραματοποιημένη εκδοχή. Ως εκ τούτου, στους επόμενους κύκλους του Star Trek η παραγωγή διπλών επεισοδίων θα είναι μία αρκετά συνήθης πρακτική.

Μεγάλο αφιέρωμα στο Λέοναρντ Νίμοϋ

 

Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα ετών από το θάνατο του εμβληματικού Αμερικανού ηθοποιού Λέοναρντ Νίμοϋ (1931 - 2015) διαβάστε ένα εκτεταμένο αφιέρωμα στην ζωή και την καριέρα του, στον παρακάτω σύνδεσμο:

https://athlometro.blogspot.com/2025/04/blog-post.html 

Star Trek (TOS): Εχθρός εκ των Έσω, Οι Γυναίκες του Μαντ.

Σήμερα θα αναφερθώ σε δύο ακόμη επεισόδια της 1^ης σεζόν του αρχικού κύκλου (The Original Series) της αγαπημένης μας Αμερικανικής τηλεοπτικής σειράς Star Trek (1966 – 1969) του Gene Roddenberry (1921 – 1991). Πρόκειται για τα επεισόδια με τίτλους The Enemy Within (Εχθρός εκ των Έσω) και Mudd’s Women (Οι Γυναίκες του Μαντ), που προβλήθηκαν για πρώτη φορά στις 6 και στις 13 Οκτωβρίου του 1966 (#5-6).

Συγκλονιστικός ο Καναδός William Shatner στο ρόλο του "κακού" εαυτού του Captain James T. Kirk.

Copyright: STARTREK.COM/Paramount Pictures.


Εχθρός εκ των Έσω.


Το σενάριο γράφτηκε από τον διακεκριμένο συγγραφέα Richard Matheson (1926 – 2013) ενώ η σκηνοθεσία ήταν του βραβευμένου ηθοποιού Leo Penn (1921 – 1998), πατέρα του μουσικού Michael Penn και των ηθοποιών Sean και (+) Chris Penn.


Περίληψη της πλοκής: Σε μία… διαστημική παραλλαγή του κλασσικού έργου του Robert Lewis Stevenson, Dr. Jekyll & Mr. Hyde, ο Matheson έχει την ευκαιρία να θέσει στους τηλεθεατές έντονους φιλοσοφικούς προβληματισμούς σχετικά με την ανθρώπινη φύση και συμπεριφορά.


Το διαστημόπλοιο Enterprise της Ενωμένης Ομοσπονδίας Πλανητών (UFP) υπό την καθοδήγηση του κυβερνήτη James T. Kirk (William Shatner) πραγματοποιεί γεωλογικές μελέτες και συλλογή δειγμάτων πανίδας στον πλανήτη Alpha 177, όταν ένα μέλος της αποστολής τραυματίζεται και χρειάζεται να διακτινιστεί πίσω στο σκάφος. Κατά τη μεταφορά του όμως, παρατηρείται μία δυσλειτουργία του μεταφορέα, που έχει σαν αποτέλεσμα ένα μικρό ζωάκι δείγμα (που και αυτό μεταφέρεται για μελέτη) να «διαχωριστεί» σε δύο «εαυτούς». Το ένα είναι ήσυχο και ήρεμο, το άλλο άγριο και επιθετικό. Ο Kirk επίσης γυρίζει στο Enterprise με δυσκολία και ο επικεφαλής μηχανικός Scott (James Doohan) τον βοηθά να επιστρέψει στην καμπίνα του, καθώς νοιώθει δυσφορία και εξάντληση. Λίγες στιγμές μετά, ένας… δεύτερος πλοίαρχος, με οργισμένη έκφραση εμφανίζεται στον μεταφορέα, ως ο κακός εαυτός του κυβερνήτη!


Ο Shatner είναι εξαιρετικός στο διπλό του ρόλο, από τη μία σαν ένας καλόκαρδος, αλλά αναποφάσιστος και αδύναμος -να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του- Captain Kirk και ο άλλος ως ο μέθυσος, χυδαίος και κακεντρεχής πλοίαρχος που περιφέρεται ανεξέλεγκτα μέσα στο διαστημόπλοιο, φέρεται με αγένεια και δε διστάζει ακόμη και να επιτεθεί σεξουαλικά στην όμορφη δίοπό του, Janice Rand (εξίσου υπέροχη εδώ η ερμηνεία της πολύ θηλυκής Grace Lee Whitney). Μετά από ορισμένες συναρπαστικές σκηνές, ο «καλός» Kirk πείθει τον «κακό» του εαυτό ότι ο ένας χρειάζεται τον άλλο για να επιβιώσουν και διατάζει τον Scott να εφαρμόσει μία ριψοκίνδυνη «συγχώνευση» των δύο εαυτών του, αφού εν τω μεταξύ υπάρχει η πιεστική ανάγκη της διάσωσης των τεσσάρων υπολοίπων μελών του πληρώματος (με επικεφαλής τον Hikaru Sulu) που κινδυνεύουν από υποθερμία στην παγωμένη επιφάνεια του πλανήτη. Παρά το γεγονός πως το ζωάκι, στη διαδικασία της επανένωσης δεν άντεξε στο σοκ, ο κυβερνήτης συνενώνεται επιτυχώς και η περιπέτεια λαμβάνει ένα ευχάριστο τέλος.



Ο Roger C. Carmel ως Harcourt Fenton 'Harry' Mudd.

[Wikipedia]


Οι Γυναίκες του Μαντ.


Ο Καναδός παραγωγός Harvey Hart (1928 – 1989) ήταν ο σκηνοθέτης του συγκεκριμένου επεισοδίου, το τηλεοπτικό σενάριο του οποίου έγραψε ο Stephen Kandel (1927 – 2023) βασισμένος σε μία ιστορία του G. Roddenberry.


Περίληψη της πλοκής: Το έργο «αγγίζει» θέματα – ταμπού για τη συντηρητική κοινωνία των Η.Π.Α., όπως η μοναξιά, η σεξουαλικότητα, οι ανθρώπινες σχέσεις, η υποκρισία, η ματαιότητα και το εφήμερο της ομορφιάς, αλλά και η εκμετάλλευση των γυναικών.

Το Enterprise εντοπίζει ένα σκάφος άγνωστης ταυτότητας που δεν απαντά στις κλήσεις επικοινωνίας και το καταδιώκει, όμως το τελευταίο αναπτύσσει υπερβολική ταχύτητα για να ξεφύγει με συνέπεια να κινδυνεύει από υπερθέρμανση και καταστροφή. Ο κυβερνήτης James Kirk δίνει εντολή να καταναλωθεί επιπλέον ενέργεια έτσι ώστε να διασωθούν έστω την ύστατη ώρα -με διακτινισμό- τα τέσσερα άτομα που αποδεικνύεται ότι επιβαίνουν σε αυτό.  Ο κυβερνήτης του πλοίου ήταν ο διαβόητος απατεώνας Harry Mudd (ο ίδιος δηλώνει ψευδώς το όνομα Leo Walsh) ένας τυχοδιώκτης που ισχυρίζεται ότι προμηθεύει όμορφες κυρίες ως συζύγους μοναχικών αντρών σε διάφορους προορισμούς. Δηλώνει πως κατευθύνονταν στον πλανήτη Ophiuchus (Οφιούχος) III, προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι γάμοι των τριών πανέμορφων κοριτσιών που μεταφέρει (Eve, Ruth και Magda) με τρεις αποίκους.


Ο Kirk μη θεωρώντας επαρκείς τις εξηγήσεις του, τον παραπέμπει για ανάκριση σε συμβούλιο, παρουσία άλλων αξιωματικών του και των τριών γυναικών, αποφασίζοντας τελικά πως είναι ένοχος για παράνομη πλοήγηση. Του ανακοινώνει πως θα τον παραδώσει στον πλησιέστερο σταθμό της Ομοσπονδίας, ενώ δεν απαγγέλει κατηγορίες στις επιβαίνουσες. Οι τελευταίες, με επικεφαλής την Eve McHuron (στο ρόλο η αισθαντική Karen Steele) τον εκλιπαρούν να τις λυπηθεί και να τις αφήσει στον προορισμό τους. Εκείνος όμως είναι ανένδοτος, παρά το γεγονός πως οι κοπέλες έχουν σαγηνεύσει με την ομορφιά τους τόσο τον ίδιο, όσο και σχεδόν ολόκληρο τον ανδρικό πληθυσμό του σκάφους! Ο πανούργος Mudd ωστόσο γρήγορα βρίσκει τρόπο να αντιδράσει, αφού η ανάγκη της προμήθειας κρυστάλλων λιθίου (απαραίτητο ορυκτό για την επάνοδο της κανονικής λειτουργίας του Enterprise, μετά την σχεδόν ολοκληρωτική εξάλειψη των αποθεμάτων) θέτει τον καπετάνιο και το πλήρωμα σε αδύναμη θέση. Οι διαπραγματεύσεις με τους τρεις μεταλλωρύχους που εργάζονται, απομονωμένοι επί μεγάλο διάστημα, στον κοντινότερο πλανήτη βρίσκουν τον Kirk «με την πλάτη στον τοίχο», καθώς οι τρεις άνδρες, δασκαλεμένοι κατάλληλα από τον Mudd εκβιάζουν ώστε να αποκτήσουν τα κορίτσια για σεξουαλικούς συντρόφους τους!


Ο πληθωρικός Roger C. Carmel.


Ο χαρακτήρας Harry Mudd είναι από τους ελάχιστους προσκεκλημένους σταρ που είχαν την ευκαιρία να εμφανιστούν σε περισσότερα του ενός επεισοδίων της αρχικής περιόδου του σίριαλ. Τον ερμήνευσε με εκπληκτική αληθοφάνεια ο Αμερικανός θεατρικός (και όχι μόνο) καλλιτέχνης και ηθοποιός φωνής, Roger C. Carmel. Γεννημένος στο Μπρούκλιν στις 27 Σεπτεμβρίου του 1932, αρχικά αναδείχθηκε σε έναν δημοφιλή πρωταγωνιστή της θεατρικής σκηνής, ενώ ακολούθως διακρίθηκε σε τηλεοπτικούς ρόλους καθώς επίσης «δάνεισε» τη χαρακτηριστική του φωνή σε πολλές παιδικές παραγωγές. Πλην της εμφάνισής του σε δύο επεισόδια του σίριαλ Star Trek (Mudd’s Women, I, Mudd) πήρε μέρος στην παραγωγή με τίτλο The-Mothers-in-Law (1967) του πολυπράγμονα Desi Arnaz, η μεταξύ τους όμως συνεργασία έληξε πρόωρα λόγω διαφωνιών πάνω σε οικονομικά ζητήματα.
Με εντυπωσιακή κορμοστασιά (ύψος που ξεπερνούσε το 1,90 μ. και πολλά κιλά) ο Carmel, δυστυχώς, δεν έμελλε να ζήσει πολύ. Νοιώθοντας έντονους πόνους στο στήθος του, ενώ βρισκόταν μόνος στο σπίτι του στο Χόλυγουντ, τηλεφώνησε για βοήθεια προκειμένου να μεταφερθεί στο νοσοκομείο. Το ασθενοφόρο έφτασε σύντομα στο σημείο, ωστόσο ο ηθοποιός δεν παρουσιάστηκε στην είσοδο και ο θυρωρός της πολυκατοικίας, χωρίς να διερευνήσει το λόγο, ζήτησε από τους διασώστες να φύγουν, όπως και έγινε. Την επόμενη ημέρα (11 Νοεμβρίου του 1986) ο καλλιτέχνης βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του, με το επίσημο ιατρικό πόρισμα να κάνει λόγο για θάνατο από καρδιακή ανακοπή, σε έδαφος χρόνιας μυοκαρδιοπάθειας. Ήταν μόλις 54 ετών…

Η ζωή του δημιουργού του Star Trek!

 

Ο Αμερικανός συγγραφέας και παραγωγός Gene Roddenberry (1921 - 1991) έχει συνδέσει το όνομά του, διαχρονικά, με την πλέον δημοφιλή τηλεοπτική και κινηματογραφική επιτυχία στα παγκόσμια χρονικά. Υπήρξε ο εμπνευστής και δημιουργός της σειράς επιστημονικής φαντασίας με τίτλο Star Trek (1965 - σήμερα), ενός ολόκληρου διαστημικού σύμπαντος με άπειρους χαρακτήρες, καταστάσεις και συνθήκες που αναμφίβολα αποτελεί την κορυφαία δημιουργία του είδους της, όλων των εποχών.

Φαίνεται λοιπόν πως ήρθε η ώρα, η προσωπική του πορεία και δράση στον τομέα των εμβληματικών παραγωγών φαντασίας, να αποτυπωθεί από την κάμερα.

Διαβάστε αναλυτικά στον παρακάτω σύνδεσμο (link):
 
https://www.taxydromos.gr/politismos/455920/tzin-rontenmperi-i-zoi-toy-diasimoy-dimioyrgoy-toy-star-trek-stin-mikri-othoni/

Star Trek (TOS): The Naked Time

Ο Leonard Nimoy, σε χαρακτηριστική σκηνή του επεισοδίου.
Πηγή: Wikipedia.
Copyright: STARTREK.COM/Paramount Pictures.

TheNakedTime(στα ελληνικά: Ο Γυμνός Χρόνος) είναι ο χαρακτηριστικός τίτλος του 4^ου επεισοδίου της πρώτης σεζόν του αρχικού κύκλου της Αμερικανικής τηλεοπτικής σειράς επιστημονικής φαντασίας StarTrek (1966 – 1966) έμπνευσης και παραγωγής του GeneRoddenberry (1921 – 1991). Με σενάριο γραμμένο από το συγγραφέα JohnD.F. Black (1932 - 2018) και σε σκηνοθεσία του MarcDaniels (1912 - 1989), τοσυγκεκριμένο αυτό έργο «βγήκε στον αέρα» για πρώτη φορά στις 29 Σεπτεμβρίου του 1966.
Περίληψη της υπόθεσης: Μία παράξενη, πολύ μολυσματική νόσος που μεταδίδεται σε αρκετά μέλη του πληρώματος του γνωστού μας διαστημόπλοιου USSEnterpriseNCC-1701, προξενεί μία ενδημία που επηρεάζει το νευρικό σύστημα και το συναισθηματικό κόσμο των ασθενών. Οκίνδυνοςκαταστροφήςτουσκάφουςείναιάμεσος!
Στο συγκεκριμένο επεισόδιο, το τηλεοπτικό κοινό θα έχει για πρώτη φορά την ευκαιρία να απολαύσει τη Βουλκάνια λαβή, μία (υποθετική) επιθετική ενέργεια που επιτρέπει στον εφαρμόζοντα να θέτει αναίσθητο τον αντίπαλό του, πιέζοντας του μία μικρή περιοχή στη βάση του αυχένα. Στην πραγματικότητα η λαβή κινηματογραφήθηκε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων του επεισοδίου με τίτλο TheEnemyWithin, που προηγείτο χρονικά του TheNakedTime, όμως αποφασίστηκε να προβληθεί αμέσως μετά από αυτό. Η συγκεκριμένη ιστορία του Γυμνού Χρόνου θα έχει, αρκετά χρόνια μετά, τη συνέχειά της στο επεισόδιο με τίτλο TheNakedNow, που περιλαμβάνεται στην τηλεοπτική παραγωγή StarTrek: TheNextGeneration (1987 – 1994).
Πλοκή.
Το διαστημόπλοιο της Ηνωμένης Ομοσπονδίας ΠλανητώνEnterprise υπό τη διοίκηση του πλοιάρχου – κυβερνήτη JamesT. Kirk (WilliamShatner) φτάνει στον ετοιμοθάνατο πλανήτη Psi 2000. Αποστολή τους είναι να παρατηρήσουν και να τεκμηριώσουν την επικείμενη διάλυση του πλανήτη, όσο και να διασώσουν μία ερευνητική ομάδα επιστημόνων, που βρίσκεται ήδη εκεί. Ο ύπαρχος Spock (LeonardNimoy) με τον υπαξιωματικό JosephTormolen, που διακτινίστηκαν στο σταθμό αντικρύζουν νεκρούς τους ερευνητές σε ασυνήθιστες στάσεις. Διαπιστώνουν επιπλέον ότι τα συστήματα επιβίωσης της εγκατάστασης έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας, ενώ ένα από τα θύματα (μία νεαρή γυναίκα) έχει εμφανώς στραγγαλιστεί. Απερίσκεπτα ο Tormolenαφαιρεί το ένα από τα προστατευτικά γάντια του για να ξύσει τη μύτη του, αλλά δεν αντιλαμβάνεται πως ένας μικροοργανισμός τον μολύνει. Μετά την επιστροφή στο σκάφος οι δύο άνδρες εξετάζονται από τον επικεφαλής αρχίατρο Δρ. LeonardMcCoy (DeForestKelley) που τους βρίσκει σε υγιή κατάσταση και επιτρέπει την επανένταξή τους στα οικεία καθήκοντα.
Παραλογισμός!
Η μόλυνση του υπαξιωματικού, αθέατη αρχικά, τον οδηγεί σύντομα σε αλλοπρόσαλλη - επιθετική συμπεριφορά. Μετά τον αυτοτραυματισμό του με ένα μαχαίρι, με το οποίο προηγουμένως είχε απειλήσει δύο συναδέλφους του αγγίζοντάς τους, με αποτέλεσμα να τους μεταδώσει τη νόσο. Η ασθένεια εξαπλώνεται στο σκάφος με εκθετικό τρόπο και πολύ γρήγορα οι αλλόκοτες συμπεριφορές πληθαίνουν! Τα μέλη του Enterpriseβυθίζονται στον παραλογισμό και φυσικά εγκαταλείπουν τα καθήκοντά του, οπότε το διαστημόπλοιου βγαίνει εκτός ελέγχου και υπερθερμαίνεται εγκλωβισμένο σε ένα κανάλι «ασταθούς βαρύτητας»!
Προσπάθειες διάσωσης.
Ο αρχιμηχανικός Scott (JamesDoohan) καταβάλει μεγάλη προσπάθεια να επαναφέρει τη λειτουργία των κινητήρων ώσης στο κανονικό, όμως η κατάσταση δείχνει χωρίς επιστροφή. Εν τω μεταξύ η διευθύνουσα νοσοκόμος του σκάφους (MajelBarrett) μολύνει τον Spockκατά τη διάρκεια μίας… ερωτικής εξομολόγησης (!) και ο τελευταίος μεταδίνει την αρρώστια στον πλοίαρχο Kirk.Ο αρχίατρος, το μοναδικό μέλος της ηγετικής ομάδας που είναι ακόμη υγιής μελετά δείγματα αίματος των θυμάτων και ανακαλύπτει ότι αυτά περιέχουν μία ουσία προερχόμενη από το νερό του πλανήτη, η οποία επηρεάζει δραματικά τα κέντρα κρίσης και αυτοέλεγχου στον εγκέφαλο των νοσούντων. Γρήγορα κατασκευάζει έναν ορό τον οποίο ακολούθως χορηγεί στον κυβερνήτη και τον ύπαρχο, προκειμένου να συνέλθουν και να αναλάβουν δράση. Με μία παράτολμη έμπνευση, ο διοικητής Kirkδίνει εντολή στο αρχιμηχανικό να εφαρμόσει μία επικίνδυνη διαδικασία επανόδου, η οποία δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί επιστημονικά. Ευτυχώς το πείραμα επιτυγχάνει και το Enterpriseαπεγκλωβίζεται από την τροχιά του πλανήτη, μεταφερόμενο με μεγάλη ώθηση 71 ώρες πίσω στο χρόνο! Εντυπωσιασμένος από αυτό ο Spock, επισημαίνει πως μάλλον βρέθηκε ο τρόπος για να πραγματοποιούνται ταξίδια στο παρελθόν, αλλά ο Kirkσχολιάζει ότι «μπορεί να το ρισκάρουμε αυτό κάποια στιγμή, κύριε Spock».
Παραλειπόμενα και ιδιαιτερότητες.
Ο ηθοποιόςGeorgeTakei (που υποδύονταν τον πηδαλιούχο HikaruSulu)προκειμένου να εξοικειωθεί με τη χρήση ενός τεράστιου ξίφους (!) όπως προέβλεπε το σενάριο, συνήθιζε να ασκείται επίμονα παρουσία των μελών του συνεργείου που κινηματογραφούσε, με αποτέλεσμα να προκληθεί αναταραχή. Τελικά μία αντιπροσωπεία των εργαζόμενων συναντήθηκε με τον παραγωγό Roddenberryκαι του ζήτησε επιτακτικά να μην δοθεί ποτέ ξανά το ξίφος στον υπερβάλλοντα καλλιτέχνη, ειδεμή θα παραιτούνταν!
Τα διακριτικά της στολής (στο μανίκι) που φορούσε ο Tormolen, το πρώτο μέλος του πληρώματος που υπέκυψε στη νόσο, ήταν ενδεικτικά ενός κατώτατου βαθμού (υπολοχαγού), ο οποίος όμως δεν εμφανίστηκε ξανά.

Τέλος, στο συγκεκριμένο επεισόδιο οι τρεις βασικές πρωταγωνίστριες, δηλαδή η υποπλοίαρχος NyotaUhura (την οποία ερμήνευε η NichelleNichols) η δίοπος JaniceRand (GraceLeeWhitney) και η επικεφαλής νοσοκόμα ChristineChapelεμφανίζονταιόλες μαζί, γεγονός που δεν επαναλήφθηκε ποτέ ξανά στο σίριαλ.